Góp ý Dự thảo Khung chiến lược phát triển Giáo dục Đại học Việt Nam

Đặt mục tiêu vào nhóm quốc gia có hệ thống giáo dục đại học tiên tiến trên thế giới

Phát biểu khai mạc, ông Đặng Văn Huấn, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, nhấn mạnh: việc xây dựng Khung chiến lược có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; cùng Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Ông Đặng Văn Huấn, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, phát biểu khai mạc tọa đàm

Ông Huấn cho biết, giáo dục đại học Việt Nam đang đạt nhiều kết quả tích cực nhưng vẫn đối mặt với không ít khó khăn như nguồn lực tài chính hạn chế, chênh lệch vùng miền, cạnh tranh thu hút nhân tài, trong khi công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn đang làm thay đổi căn bản mô hình quản trị, phương pháp dạy và học, đặt ra yêu cầu mới về học tập liên tục, kỹ năng số và năng lực thích ứng.

Dự thảo Khung chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026–2035 tập trung vào năm trụ cột phát triển, hướng tới xây dựng hệ thống giáo dục đại học hiện đại, hội nhập, có năng lực cạnh tranh quốc tế, đóng vai trò động lực cung cấp nhân lực chất lượng cao cho phát triển đất nước. Đến năm 2045, Việt Nam đặt mục tiêu vào nhóm quốc gia có hệ thống giáo dục đại học tiên tiến trên thế giới, góp phần đưa đất nước trở thành nước phát triển, có thu nhập cao.

Đẩy mạnh tự chủ, đổi mới quản trị giáo dục đại học

Phát biểu tại tọa đàm, ông Phạm Văn Thuần, Giám đốc Học viện Quản lý giáo dục, nhấn mạnh: việc xây dựng Khung chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn đến 2045 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp xác định rõ định hướng và giải pháp để giáo dục đại học thực sự trở thành động lực phát triển đất nước trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Ông Phạm Văn Thuần, Giám đốc Học viện Quản lý giáo dục, phát biểu tại tọa đàm

Ông đề xuất tập trung vào các nội dung then chốt như thể chế quản trị đại học, cơ chế vận hành, cơ chế pháp lý và cơ chế đầu tư, bảo đảm sự đồng bộ về chỉ tiêu và mục tiêu phát triển giữa các cơ sở giáo dục đại học. Đồng thời, cần tổ chức những đề án quy mô lớn nhằm giải quyết hiệu quả các vấn đề thực tiễn đang đặt ra cho hệ thống giáo dục đại học.

Nhấn mạnh vai trò của chuyển đổi số trong toàn bộ quá trình hoạt động giáo dục, ông Thuần bày tỏ tin tưởng rằng, với sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Nhà nước và Bộ GDĐT, ngành giáo dục đại học sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng Khung chiến lược, tạo nền tảng vững chắc hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam vào nhóm quốc gia có hệ thống giáo dục đại học tiên tiến trên thế giới vào năm 2045.

Hình thành hệ sinh thái lấy doanh nghiệp làm trung tâm

Phát biểu tại tọa đàm, ông Chử Đức Trình, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, cho rằng Khung chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn đến 2045 thể hiện khát vọng của Đảng và Nhà nước trong việc lấy nguồn nhân lực chất lượng cao làm trụ cột phát triển quốc gia. Ông nhấn mạnh, giáo dục phổ thông Việt Nam đã có nhiều tiến bộ, song giáo dục đại học trong thời gian dài chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến sự phân mảnh và chênh lệch giữa các nhóm trường.

Ông Chử Đức Trình, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, chia sẻ tại tọa đàm

Theo ông Trình, trong bối cảnh nền kinh tế phát triển mạnh, Việt Nam đang khao khát nhân lực chất lượng cao, do đó cần hình thành hệ sinh thái giáo dục đại học hiện đại, trong đó doanh nghiệp là trung tâm, các trường đại học là đối tác cung cấp nguồn lực, còn Nhà nước hoàn thiện thể chế và cơ chế đầu tư. Việc đào tạo phải xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp và thị trường lao động để bảo đảm hiệu quả.

Liên quan đến năm trụ cột chiến lược phát triển giáo dục đại học, ông Trình đề xuất: xây dựng văn hóa chất lượng, văn hóa tự chủ gắn với trách nhiệm xã hội và quốc gia; thúc đẩy một phần giáo dục phi lợi nhuận, tối ưu hóa hệ thống quản lý, linh hoạt chính sách tài chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản trị và thu hút nhân tài. Ông nhấn mạnh, giáo dục đại học cần thực sự trở thành đầu tàu dẫn dắt hệ thống giáo dục quốc dân, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Cần xác định rõ nguồn lực tài chính tương xứng

Phát biểu tại tọa đàm, ông Nguyễn Thế Vinh, Phó Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển, đánh giá Khung chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn đến 2045 là bước cụ thể hóa quan trọng các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Theo ông, bên cạnh tầm nhìn, chiến lược cần xác định rõ nguồn lực tài chính tương xứng để bảo đảm khả năng thực thi và duy trì các mục tiêu của hệ thống giáo dục đại học.

Đóng góp về chiến lược văn hóa chất lượng, ông Vinh nhấn mạnh cần tăng cường kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ sở giáo dục đại học với cơ sở dữ liệu quốc gia, hình thành nền tảng thông tin minh bạch, phục vụ công tác kiểm định và hoạch định chính sách. Ông cũng cho rằng mục tiêu đến năm 2045 cần đặt cao hơn, phản ánh khát vọng vươn lên nhóm quốc gia có hệ thống giáo dục đại học tiên tiến trên thế giới.

Ông Nguyễn Thế Vinh, Phó Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển, phát biểu tại tọa đàm

Liên quan đến các trụ cột chiến lược khác, ông Vinh đề xuất bổ sung yếu tố “tài trợ” vào chiến lược đòn bẩy tài chính, nhằm huy động đa dạng nguồn lực xã hội. Đồng thời, trong chiến lược thu hút nhân tài, cần mở rộng phạm vi không chỉ hướng đến tri thức Việt Nam ở nước ngoài trở về mà còn thu hút chuyên gia, giảng viên, sinh viên quốc tế đến làm việc và học tập tại Việt Nam, góp phần nâng tầm vị thế của hệ thống giáo dục đại học nước ta trên bản đồ tri thức toàn cầu.

Xây dựng thương hiệu giáo dục Việt Nam trên bản đồ quốc tế

Phát biểu tại tọa đàm, bà Phạm Thanh Hảo, đại diện Trường Đại học VinUni, cho rằng Khung chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026 - 2035, tầm nhìn đến 2045 đã đưa ra định hướng rõ ràng, song cần được cụ thể hóa hơn bằng các giải pháp mang tính khả thi và đo lường được. Bà đề xuất bổ sung mô hình “thành phố giáo dục”, nơi hội tụ các cơ sở đào tạo, nghiên cứu, doanh nghiệp và trung tâm đổi mới sáng tạo, nhằm hình thành hệ sinh thái học thuật hiện đại, kết nối chặt chẽ giữa nhà trường, nhà khoa học và nhà đầu tư.

Bà Phạm Thanh Hảo, đại diện Trường Đại học VinUni, phát biểu tại tọa đàm

Theo bà Hảo, hệ thống giáo dục đại học Việt Nam nên được phân tầng theo ba định hướng phát triển: các trường đại học nghiên cứu, các trường đổi mới sáng tạo, và các trường đại học giảng dạy, phụng sự cộng đồng. Việc phân tầng nhiệm vụ rõ ràng sẽ giúp từng cơ sở giáo dục xác định đúng vai trò, nguồn lực và mục tiêu chiến lược, từ đó tạo nên sự phát triển hài hòa, hiệu quả trong toàn hệ thống.

Đặc biệt, bà nhấn mạnh cần có giải pháp tạo “điểm nhấn” để xây dựng thương hiệu giáo dục Việt Nam trên bản đồ quốc tế. Trong chiến lược văn hóa chất lượng, nên bổ sung các chỉ tiêu và tiêu chí được quốc tế công nhận, qua đó nâng cao uy tín học thuật, chất lượng đào tạo và khả năng hội nhập của các trường đại học Việt Nam trong kỷ nguyên toàn cầu hóa.

Trung tâm Truyền thông và Sự kiện