Đại biểu Quốc hội chuyên trách góp ý cho 3 dự án luật về giáo dục và đào tạo

Toàn cảnh Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 8

Giữ kì thi tốt nghiệp THPT để đảm bảo tính sàng lọc

Góp ý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, liên quan đến kì thi tốt nghiệp THPT, đại biểu Trần Văn Lâm (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh) nhấn mạnh, đến thời điểm này vẫn còn hai ý kiến trái chiều nhau về việc thi hay không thi tốt nghiệp THPT. Theo ông Lâm, để đảm bảo tính tối ưu khi ban hành văn bản luật, cơ quan soạn thảo cần phải làm rõ ưu, nhược điểm từng phương án, để làm cơ sở cho các đại biểu Quốc hội cho ý kiến.

Đại biểu Trần Văn Lâm phát biểu tại phiên thảo luận

Thống nhất với phương án vẫn tổ chức thi tốt nghiệp THPT, đại biểu Nguyễn Văn Huy (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên) phân tích: kì thi không chỉ nhằm đánh giá mức độ đạt chuẩn giáo dục phổ thông, cung cấp dữ liệu tham khảo cho các cơ sở giáo dục đại học và nghề nghiệp trong tuyển sinh, mà quan trọng hơn, việc tổ chức một kì thi quốc gia chung sẽ tạo ra chuẩn đo lường khách quan hơn.

Đại biểu Nguyễn Văn Huy nhấn mạnh: “Khi đã có một chuẩn đo lường khách quan để đánh giá năng lực học sinh thì việc gắn kì thi tốt nghiệp với xét tuyển đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp như hiện nay là phù hợp. Do đó, không nên tách kì thi này khỏi tuyển sinh đại học. Tuy nhiên, kì thi cần được cải tiến theo hướng gọn nhẹ nhưng vẫn bảo đảm đánh giá toàn diện năng lực học sinh.”

Đại biểu Nguyễn Văn Huy phát biểu tại phiên thảo luận

Về phương án “một bộ sách giáo khoa” chung trên toàn quốc, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, đây là giải pháp tốt, bảo đảm công bằng và phù hợp thực tiễn Việt Nam tuy nhiên, cần có sự linh hoạt cho vùng dân tộc thiểu số, vùng khó khăn. Một số đại biểu đề nghị cần quy định cơ chế thẩm định độc lập, minh bạch tiêu chuẩn lựa chọn thành viên Hội đồng thẩm định, chống xung đột lợi ích; làm rõ lộ trình miễn phí sách giáo khoa (nếu có) và nguồn ngân sách thực hiện; xác định quy trình thẩm định tài liệu địa phương, công khai hồ sơ thẩm định và quy định trách nhiệm pháp lý của Hội đồng thẩm định cấp tỉnh…

Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội chuyên trách TP Huế Nguyễn Thị Sửu phát biểu tại phiên thảo luận

Hướng tới phân luồng hiệu quả, tránh chồng chéo đào tạo

Góp ý cho dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa) cho rằng, tâm lý xã hội coi trọng bằng cấp đại học khiến giáo dục nghề nghiệp chưa được đánh giá đúng giá trị, giảm hiệu quả phân luồng. Hiện chưa có chính sách hỗ trợ cụ thể cho học sinh tham gia phân luồng, thiếu học bổng, ưu đãi và hỗ trợ việc làm. Công tác quản lý nhà nước cũng chưa đủ tập trung, sâu sát.

Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương phát biểu

Để nâng cao chất lượng và hiệu quả phân luồng, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương đề xuất nghiên cứu bổ sung một số quy định trong dự thảo Luật và các văn bản hướng dẫn như: triển khai hướng nghiệp phù hợp năng khiếu, sở trường và năng lực học sinh; hỗ trợ học sinh và phụ huynh lựa chọn nghề; tăng cường vai trò, trách nhiệm của chính quyền địa phương và cơ quan dự báo nhu cầu nhân lực trong công tác phân luồng; ứng dụng công nghệ số, đầu tư hạ tầng và tập huấn giáo viên, xây dựng cổng tư vấn nghề nghiệp…

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung phát biểu

Ở góc nhìn khác, đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên) đề nghị tách trường trung học kỹ thuật ra khỏi trung học nghề, coi đây là đào tạo tầng chất lượng cao của giáo dục nghề nghiệp, là chương trình thiết kế liên thông với kỹ sư.

Góp ý tại Điều 7 dự thảo Luật về Cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp, đại biểu Thu Dung cho rằng, không nên cho phép các trường đại học đào tạo trình độ cao đẳng và các ngành nghề ngoài một số lĩnh vực đặc thù như nghệ thuật, thể thao. Nếu mở rộng đào tạo trình độ cao đẳng tại đại học, sẽ dẫn đến xung đột với hệ thống cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Đề xuất quy hoạch lại hệ thống đại học, tránh đào tạo tràn lan

Góp ý dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh) đề xuất bổ sung một điều về quy hoạch giáo dục đại học, phân thành hai loại hình (trường đa ngành và trường đơn ngành), giúp các trường tập trung, phát huy thế mạnh và năng lực đội ngũ.

Đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ chia sẻ ý kiến

Cũng theo đại biểu Quỳnh Thơ cần phân định rõ khu vực công và khu vực tư trong giáo dục đại học. Khu vực tư nên được xem là doanh nghiệp giáo dục đại học, bao gồm cả FDI và tư thục trong nước. Việc này nhằm xác định chính sách đầu tư của Nhà nước cũng như trách nhiệm, quyền hạn của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT). Với Điều 19, 20 của dự thảo về cơ cấu tổ chức cơ sở giáo dục đại học, đại biểu đề nghị rà soát thêm quy định về tư cách pháp lý của các trường đại học thành viên.

Đối với các quy định về thành lập, sáp nhập, chia tách, giải thể cơ sở giáo dục đại học (Điều 22 - 27), đại biểu đồng tình giao Chính phủ quy định chi tiết nhưng lưu ý, các vấn đề này liên quan trực tiếp đến quyền lợi của đội ngũ giảng viên, người lao động, cần có nguyên tắc trong luật để bảo đảm quyền lợi đội ngũ giảng viên, người lao động.

Các đại biểu tham dự hội nghị

Bộ GDĐT giải trình loạt vấn đề “nóng” tại nghị trường

Giải trình tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, việc xây dựng và sửa đổi các luật lần này được thực hiện theo tinh thần chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội, không đưa vào các chi tiết thuộc thẩm quyền của Chính phủ. Tuy vậy, cơ quan soạn thảo sẽ cân nhắc bổ sung một số điểm mang tính nguyên tắc trong các nội dung quan trọng, nhằm làm căn cứ cho việc chuẩn bị Nghị định và các văn bản quy định khác. Dự kiến, sẽ có một Nghị định riêng quy định về quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục đại học.

Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn giải trình ý kiến đại biểu quốc hội quan tâm

Trước ý kiến của một số đại biểu bày tỏ băn khoăn về quy định cho phép các trường đại học được tổ chức đào tạo ở những trình độ khác, trong đó có giáo dục nghề nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, định hướng là chỉ cho phép một số trường đại học đào tạo ở những ngành nghề đặc thù như công nghệ, kỹ thuật, chuyên môn chuyên sâu - những lĩnh vực có thể phát huy thế mạnh của các trường đại học. Đồng thời, cần có cơ chế giám sát chặt chẽ để bảo đảm sự cân đối và phát triển hài hòa của toàn hệ thống.

Liên quan đến kì thi tốt nghiệp THPT, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định, ở thời điểm này, việc duy trì kì thi tốt nghiệp THPT là rất cần thiết. Kì thi là công cụ đánh giá trình độ người học đồng thời cung cấp dữ liệu tin cậy cho các cơ sở đại học, giáo dục nghề nghiệp trong tuyển sinh. Kết quả kì thi còn được sử dụng để đánh giá chất lượng dạy học ở các trường phổ thông, hiệu quả chỉ đạo của cơ quan quản lý, phản ánh mức độ đạt chuẩn giáo dục phổ thông giữa các vùng miền, cũng như làm cơ sở nghiên cứu, điều chỉnh chính sách giáo dục.